Υπάρχει η άποψη ότι η γυναίκα πρέπει πρώτα από όλα να φροντίζει άλλους πριν τον εαυτό της. Όμως, ο πρωταρχικός της σκοπός πρέπει να είναι να γνωρίσει τον εαυτό της και να μάθει τους τρόπους της στήριξής της. Είναι σημαντικό να υποστηρίζει, να φροντίζει, να υπηρετεί, να μαθαίνει, να κανακεύει τον εαυτό της πρώτα από όλα κι όταν έρχεται αυτή η απαιτητική περίοδος στην ζωή της τότε καλείται πραγματικά να προσέξει περισσότερο τον εαυτό της.
Στην Ελλάδα όμως, η περίοδος της προεμμηνόπαυσης/εμμηνόπαυσης συμπίπτει με πολλές αλλαγές στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή μίας γυναίκας. Συνήθως, με την εφηβεία των παιδιών της και κατάπτωση ή και θάνατο των γονιών ουσιαστικά καλείται να διαχειριστεί όλες αυτές τις μεγάλες αλλαγές μαζί.
Πρόκειται για την περίοδο κατά την οποία οι γυναίκες παύουν να έχουν έμμηνο ρύση και συνήθως συμβαίνει γύρω στην ηλικία των 47-52 ετών.
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική φάση της ζωής μιας γυναίκας που σηματοδοτεί το τέλος της αναπαραγωγικής της ηλικίας.
Αυτή η αλλαγή μπορεί από μόνη της να επιφέρει αισθήματα θυμού, φόβου, απόρριψης του εγώ της, στεναχώρια. Αυτά τα αισθήματα δεν παρουσιάζονται σε όλες. Κάποιες αντιθέτως νιώθουν ανακούφιση και ελευθερία.
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική διαδικασία που σχετίζεται με τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα μιας γυναίκας καθώς προετοιμάζεται να μεταβεί από την αναπαραγωγική της φάση στη μη αναπαραγωγική φάση της ζωής της.
Σταματάει η εκκριτική δράση των ωοθηκών, συνήθως πολύ απότομα, εξαντλείται ο αριθμός των ωοθυλακίων, άρα και η έκκριση των οιστρογόνων.
Source:iStock
Παρόλο που είναι φυσιολογική διαδικασία παρουσιάζει συχνά ανεπιθύμητα συμπτώματα, τα οποία χωρίζονται σε 3 ομάδες σύμφωνα με την βαρύτητά τους:
Είδη εμμηνόπαυσης:
- Ελαφριά συμπτώματα – ομαλή μετάβαση
- Μέτρια συμπτώματα – απαιτητική μετάβαση
- Πολλαπλά και βαριά συμπτώματα – πολύ δύσκολη μετάβαση
Ηλικίες εμμηνόπαυσης:
Πρώιμη εμμηνόπαυση πριν τα 45 έτη
Προεμμηνόπαυση:45-51 ετών
Εμμηνόπαυση:51-53 ετών
Μετά εμμηνόπαυση: 53 ετών και άνω
Έμμηνη ρύση μετά τα 55 έτη- συνήθως θεωρείται αιμορραγικής αιτιολογίας και πρέπει να διερευνηθεί.
Παρά το γεγονός ότι η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική διαδικασία, μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα και αλλαγές στην υγεία και την ευεξία της γυναίκας. Σύγχρονη αντίληψη της ομαλής μετάβασης από μία περίοδο στην άλλη και της σωστής προετοιμασίας του σώματός της για την εμμηνόπαυση ξεκινάει από την ηλικία των 35 ετών!
Τα πρώτα συμπτώματα:
Προεμμηνόπαυση:
Οι περισσότερες γυναίκες αντιλαμβάνονται την προσέγγιση της εμμηνόπαυσης από τα πρώτα σημάδια που εμφανίζονται.
Εμφανίζεται τάση εφίδρωσης ενώ έχει κρύο, αϋπνία ενώ δεν υπάρχει ιδιαίτερο άγχος, αίσθηση κόπωσης, αλλάζει ο εμμηνορροϊκός κύκλος (γίνεται είτε μακρύτερος είτε μικρότερος), έχετε πονοκεφάλους ή/και ημικρανίες, απότομες - υπερβολικά συναισθηματικές αλλαγές, παρατηρείται επιθετικότητα, ακόμα και κρίσεις πανικού. Μειώνεται ο μεταβολισμός και παίρνετε πιο εύκολα βάρος ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς (σωσίβιο), χωρίς προηγούμενη αλλαγή στην λήψη φαγητού. Παρατηρείται μείωση του μυϊκού τόνου των κοιλιακών μυών. Οι θηλές γίνονται μικρότερες και πιο επίπεδες. Εμφανίζεται πτώση και χαλάρωση των ιστών, ρινοπαρειακές αύλακες, επιδεινώνεται η κατάσταση των μαλλιών και εμφανίζονται πολλές νέες ρυτίδες. Η σεξουαλική επιθυμία μειώνεται, όπως και παρατηρούνται πιο συχνές ουρολοιμώξεις, κολπικές λοιμώξεις και συχνότερη ούρηση.
Φυσικά δεν εμφανίζονται όλα τα συμπτώματα συγχρόνως, παρόλα αυτά είναι σημαντικό να είναι προετοιμασμένη για αυτά και να μπορέσει να τα αναγνωρίσει, ώστε να πάρει τα μέτρα της.
Εμμηνόπαυση
Αυτά τα σημάδια σταδιακά επιδεινώνονται και μπορεί να περιλαμβάνουν αλλαγές στην διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση των περιόδων όπως μια πιο μακροχρόνια έλλειψη περιόδου, ξηρότητα όλων των βλεννογόνων (κόλπος, ξηροφθαλμία), μια σειρά από συμπτώματα όπως εφίδρωση τη νύχτα, εξάψεις, δυσανεξία στη θερμότητα, δυσλειτουργίες ύπνου, αλλαγές στη διάθεση, απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας, νευρικότητα, ανησυχία, αλλαγή στις τιμές ιατρικών εξετάσεων, αύξηση βάρους, αυξημένη κόπωση και άλλα παρόμοια συμπτώματα.
Οι ορμονικές αλλαγές που συνοδεύουν την εμμηνόπαυση μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία των γυναικών. Οι μειώσεις των επιπέδων των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μπορεί να οδηγήσουν σε οστική απώλεια, αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και επιπλοκών του ουροποιητικού συστήματος.
Οστεοπόρωση:
Το πιο σοβαρό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης είναι η οστεοπόρωση γιατί τα οιστρογόνα έχουν ανασταλτική δράση στην οστεολυτική δραστηριότητα των οστών. Άρα η απότομη έλλειψη των οιστρογόνων συμβάλει στην ταχύτατη καταστροφή των οστών.
Βέβαια στην υγεία και στην μακροζωία των οστών δεν παίζουν ρόλο μόνο τα οιστρογόνα αλλά και το ασβέστιο, το φθόριο,η έλλειψη καλσιτονίνης, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και η μικρή οστική μάζα του ατόμου.
Άρα, τα συμπτώματα χωρίζονται σε:
1)Υποθαλαμικές αλλαγές του εγκεφάλου:
Εξάψεις,αίσθημα ταχυκαρδίας, σπασμοί, αίσθημα μυρμηγκιάσεων δέρματος, μούδιασμα, ανατριχίλες, ευαισθησία σε ατμοσφαιρικές αλλαγές, ζαλάδες,ασθένειες μνήμης, μελαγχολία, επιθετικότητα, έλλειψη συγκέντρωσης.
2) Ψυχογενούς ψυχολογίας :
Νευρικότητα, πονοκέφαλοι, ημικρανίες, μείωση σεξουαλικής επιθυμίας, δυσθυμία, κατάθλιψη, μελαγχολία, επιθετικότητα.
3) Μεταβολικές αιτιολογίες:
Μείωση του μεταβολισμού, αύξηση λιπιδίων του αίματος, αύξηση βάρους, εναπόθεση του λιπώδους ιστού – ιδιαίτερα στην περιοχή της κοιλιάς- κατακράτηση υγρών, οιδήματα των άκρων, οστεοπόρωση, μυαλγίες, αρθραλγίες, ακράτεια ούρων, πτώση μήτρας, ατροφική κολπίτιδα, ατροφικό επιθήλιο, ξηροφθαλμία, αιμορραγικά ούλα, πόνοι στο στήθος ακόμα και αύξηση του μεγέθους του, εύθραυστα μαλλιά, ξηρό και αφυδατωμένο δέρμα. Τα συμπτώματα είναι εντονότερα στις καπνίστριες.
Εξετάσεις:
Θα πρέπει να γίνεται κλινική εξέταση από θεράποντα ιατρό για να αποκλειστούν τα συμπτώματα τα οποία μπορεί να προέρχονται από υποκείμενα νοσήματα. Επίσης συνιστάται αιματολογική εξέταση των ωοθηκικών ορμονών στο αίμα όπως και ο κοιλιακός και κολπικός υπέρηχος.
Εάν δεν εμφανιστεί εμμηνόρροια κατά τη διάρκεια ενός έτους, μιλάμε για εμμηνόπαυση. Μέχρι αυτό το σημείο, η εμμηνόπαυση μπορεί να διαρκέσει από 2 έως 8 χρόνια, υπενθυμίζοντας τον εαυτό της με δυσάρεστα συμπτώματα, ένα σύνολο επώδυνων εκδηλώσεων που συμβάλλουν σε μια σοβαρή επιδείνωση της ευημερίας μιας γυναίκας.
Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι διαχείρισης της εμμηνόπαυσης που μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες να ξεπεράσουν αυτή τη φάση της ζωής τους.
Η εμμηνόπαυση ως φυσικό φαινόμενο δεν μπορεί να προληφθεί, θα έρθει σε όλες μας.
Είναι μια μακρά φυσιολογική διαδικασία και η σωστή ενημέρωση, η γνώση του σώματος μιας γυναίκας, το υποστηρικτικό περιβάλλον και η επαγγελματική βοήθεια μπορούν να ομαλοποιήσουν την μετάβαση.
Πως να μειώσετε τα συμπτώματα;
Για να αποφύγετε την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων, να τα περιορίστε ή να τα μειώσετε, θα χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στον συνήθη τρόπο ζωής σας.
- Εγκαταλείψτε τις κακές συνήθειες (κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ, καθιστική ζωή, κακή διατροφή)
-Μετακινηθείτε για να ζήσετε σε μια πιο φιλική προς το περιβάλλον περιοχή ή τουλάχιστον επισκεφθείτε μια τέτοια περιοχή όσο πιο συχνά γίνεται.
- Ελέγξτε τα επίπεδα στρες.
- Μειώστε την κατανάλωση καφεΐνης.
- Κάντε καθημερινά ηλιοθεραπεία για 10-15 λεπτά για να πάρετε αρκετή βιταμίνη D στο σώμα.
- Τρώτε όσο το δυνατόν περισσότερα φρέσκα λαχανικά και φρούτα, διαιτητικό κρέας και θαλασσινά ψάρια.
- Περιορίστε ή αποκλείστε την κατανάλωση γρήγορου φαγητού και ζαχαρούχων ανθρακούχων ποτών.
- Τακτικη συμμέτοχη σε τρυφερή, απολαυστική, γυναικεία γυμναστική για την ενίσχυση των μυών του πυελικού εδάφους. Η προπόνηση επιταχύνει την κυκλοφορία του αίματος στη λεκάνη, βελτιώνει τη θρέψη των ιστών και ομαλοποιεί τον μυϊκό τόνο, βοηθά στη διατήρηση των εσωτερικών οργάνων σε φυσιολογική θέση.
- Περιορίστε την κολύμβηση σε πισίνες με χλωριωμένο νερό, καθώς αυτό συμβάλλει στην υποβάθμιση του δέρματος και στο κίνδυνο ουρολοιμώξεων.
- Σωστή στάση του σώματος, του λαιμού και ιδιαίτερα της λεκάνης, παίζουν τεράστιο ρόλο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Ορθή αναπνοή, μείωση του άγχους (ο ρόλος των επινεφριδίων), σωστή αιμάτωση, η αποσυμφόρηση της περιοχής της λεκάνης, φροντίδα του λεμφικού συστήματος, αυτομάλαξη της κοιλίας και δουλεία με τον εγκέφαλο, είναι τα πρώτα βήματα στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
-Θεραπευτικά βότανα (βαλεριάνα, blackcolosh, vitexagnus, castusoil), ειδική διατροφή πλούσιασε φυτοοιστρογόνα (βιολογική μόνο σόγια, λιναρόσπορο, κόκκινο τριφύλλι) και τα αιθέρια έλαια μπορούν να ομαλύνουν πολύ την κατάσταση.
Τα αιθέρια έλαια που χρησιμοποιούμε είναι συνήθως αυτά που παράγονται από τα άνθη των φυτών όπως clarysage, lavender, ylangylang, geranium, rose, neroli, jasmin, peppermint, basil. H δράση τους μοιάζει με οιστραδιόλη.
Επίσης το μαγνήσιο μπορεί να μειώσει σημαντικά τα συμπτώματα στην εμμηνόπαυση.
Θεραπείες:
- Φυσικές θεραπείες:
Ορισμένες γυναίκες βρίσκουν ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης με φυσικές θεραπείες, όπως τα φυτοοιστρογόνα (π.χ. μονο βιολογική σόγια, κόκκινο τριφύλλι, λιναρόσπορος, σουσάμι, φασόλια...), τα συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνες και μέταλλα, και οι βότανα (π.χ. βαλεριάνα, black cohosh), όπως και τα αιθέρια έλαια.
Υπάρχουν τουλάχιστον 5 αιθέρια έλαια που έχουν φυτοοιστρογονική δράση και βοηθούν άμεσα στα συμπτώματα.
Φαρμακευτική θεραπεία:
Ορισμένες γυναίκες μπορεί να χρειαστεί να λάβουν φαρμακευτική θεραπεία για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Αυτές περιλαμβάνουν την ορμονική αντικατάσταση θεραπεία (ΟΑΘ), που παρέχει επιπλέον οιστρογόνα και/ή προγεστερόνη για να αντιμετωπίσει τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εμμηνόπαυση. Η θεραπεία αυτή μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, όπως η ξηροφθαλμία, υπερβολή έγκριση ιδρώτα και εξάψεις. Ωστόσο, η ΟΑΘ δεν είναι για πάντα και δεν είναι κατάλληλη για όλες τις γυναίκες, ειδικά αν έχουν ιστορικό ορμονοεξαρτώμενων καρκινωμάτων ή άλλων σοβαρών παθήσεων. Ο γιατρός σας θα αξιολογήσει την κατάστασή σας και θα σας συμβουλεύσει σχετικά με την κατάλληλη φαρμακευτική θεραπεία για εσάς.
Ψυχολογική υποστήριξη:
Η εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσει ψυχολογικά θέματα και ψυχοσωματικές εκδηλώσεις, όπως η ανησυχία, νευρικότητα, επιθετικότητα, εναλλαγές της διάθεσης, κατάθλιψη, μείωση της σεξουαλικότητας, δυσφορία, δυσθυμία, πονοκέφαλοι, ημικρανίες και αϋπνίες, αλλά και και συναισθήματα, όπως η άρνηση, φόβος, εκνευρισμός, παραίτηση, ντροπή, μελαγχολία και στενοχώρια. Και όλα αυτά είναι φυσιολογικά, αρκεί μία γυναίκα να μην εγκλωβίζεται σε αυτά τα συναισθήματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να ενημερωθεί το οικογενειακό περιβάλλον και να εκπαιδευτεί αν είναι δυνατόν, ακόμα και από ίδια την γυναίκα για όλες τις φάσεις και αλλαγές που θα ζήσει ή ήδη ζει.
Σε πολλές περιπτώσεις η αναζήτηση επαγγελματικής ψυχολογικής ή/και ψυχιατρικής βοήθειας είναι απαραίτητη. Επίσης η συμμετοχή στις ομάδες ομοϊδεατών μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και ανακουφιστική!
Άρα, σε σ ‘αυτή την τόσο απαιτητική και απότομη περίοδο η βοήθεια και η στήριξη των γυναικών είναι απαραίτητη και η ίδια καλό είναι να ενημερωθεί και να λάβει τα μέτρα της για την καλύτερη ποιότητα ζωής.
Comments